Osho
- Tự truyện (Cuộc đời Luận sư Osho)
Phần
II
Chương 14: Đạo sư Rolls-Royce
Osho: Tôi muốn toàn thế giới sống thật xa hoa, đến nỗi người
ta bắt đầu trở nên chán sự xa hoa. Bạn nên hỏi tôi, bằng cách nào mà tôi chán
Rolls-Royce.
Hỏi: Ông chán Rolls-Royce như thế nào?
Đáp: 99 chiếc Rolls-Royce, bất cứ ai đều sẽ chán! Và những
người của tôi sắp cố để có 365 chiếc. Họ quyết tâm làm cho tôi chán. Bạn có thể
làm gì? Và toàn bộ trái đất lần đầu tiên có thể trở nên quá xa hoa, đến mức bạn
không cảm thấy bất cứ nhu cầu vật chất nào. Khi mọi nhu cầu vật chất được thỏa
mãn, thì bạn định làm gì? Không có gì khác ngoài thiền định. Đó là cánh cửa duy
nhất mà vẫn còn để ngỏ. Tất cả những cánh cửa khác, bạn đều đã gõ vào, và bạn
thấy không có gì ở đó. Chỉ có một cánh cửa
duy nhất còn bỏ ngỏ, đón mời.
Và bất cứ ai đã bước vào cánh cửa đó, sẽ không bao giờ trở lại
mà bị phẫn chí, thất vọng – không có một trường hợp riêng lẻ nào trong toàn bộ
lịch sử nhân loại, mà trong đó một người đã đạt tới trung tâm của bản thể mình,
mà lại bị thất vọng, cảm thấy vô nghĩa, khốn khổ, để rồi tự vẫn. Không có một
ngoại lệ riêng lẻ nào cả! Đó là lý do tại sao tôi nói thiền định là một điều
khoa học. Đó là cách mà khoa học làm việc: Nếu bạn có thể tìm thấy một cái gì
đó không có ngoại lệ, thì nó trở thành một qui luật. Thiền định là một phương
pháp khoa học, bởi vì trong toàn bộ lịch sử, chưa từng có ai nói rằng nó không
dẫn bạn tới phúc lạc tối hậu.
(Từ một cuộc phỏng vấn với Ted Viramonte, Madras Pioneer,
Madra, Oregon)
1978. Pune, Ấn Độ.
Chỉ mới cách đây mấy hôm, tôi bảo thư ký của tôi, Laxmi, mua
cái xe đắt nhất có thể được tại đất nước này. Một điều tốt về Laxmi, là cô ấy
không bao giờ hỏi tại sao. Cô ấy đã mua nó. Nó tác dụng tốt – nó là một "mẹo
vặt". Laxmi đang gõ cửa những ngân hàng để kiếm tiền cho công xã mới.
Chúng tôi cần nhiều tiền; gần khoảng một triệu Mỹ kim sẽ được cần đến. Ai sẽ
cho tôi vay món tiền đó? Cái ngày mà cô ấy mua chiếc xe, thấy rằng chúng tôi có
tiền, những ngân hàng bắt đầu đến văn phòng của cô, mời chào, "Hãy lấy bao
nhiêu mà cô muốn." Bây giờ, cô ấy bối rối: lấy từ ai? Mọi người đều muốn
cho vay trên những điều kiện tốt hơn, và họ theo đuổi cô.
Tôi đã làm việc tại Ấn Độ liên tục trong 20 năm. Hằng nghìn
người đã được chuyển hóa, hằng triệu người đã lắng nghe tôi nói, và thêm nhiều
người đã và đang đọc cái mà tôi đang nói, nhưng tờ Times of India – tờ nhật báo
“công thức” nhất của Ấn Độ, vẫn có tính "Anh quốc" nhất – chưa hề
đăng tải một bài nào về tôi hay công trình của tôi. Nhưng cái ngày mà tôi mua
chiếc xe, có một bài báo "nhớn" – về chiếc xe, chứ không phải về tôi!
Bây giờ tất cả họ đều quan tâm. Tin tức về chiếc xe được
đăng tải khắp nước, trong mọi tờ nhật báo, bằng mọi thứ tiếng. Vậy, đây là loại
người nào? Sự quan tâm của họ không phải là về tôi, không phải về thiền định,
không phải về hằng nghìn người đang thiền định ở đây. Họ hoàn toàn không nhận
biết về cái gì đang xảy ra ở đây, nhưng họ trở nên quan tâm đến chiếc xe.
Họ đến đây. Nhiều người đến văn phòng, không phải để thăm
tôi hay cái công xã – họ dò hỏi, "Chúng tôi có thể xem chiếc xe được
không?" Laxmi nói với họ, "Bạn có thể đến nghe bài nói chuyện buổi
sáng, và bạn có thể thấy chiếc xe." Và những gã đáng thương – họ phải đến
và lắng nghe 90 phút, chỉ để thấy chiếc xe. Thật là một cuộc tra tấn! Và đây là
những người giàu có, được giáo dục. Bạn thử nghĩ xem, có đất nước nào "duy
vật" hơn?
Và họ rất lo lắng, và những bài xã luận được viết về chiếc
xe. Họ hỏi, "Tại sao? Tại sao ông không thể sống một cuộc sống giản dị chứ?"
Cuộc đời tôi thì tuyệt đối giản dị – thực sự quá giản dị, đến mức tôi luôn thỏa
mãn với những loại đồ vật tốt nhất. Nó tuyệt đối giản dị, còn gì giản dị hơn nữa?
Có thể nói trong một câu ngắn gọn: những loại đồ vật tốt nhất. Không có sự phức
tạp nào về nó cả. Tôi thích chất lượng. Tôi không quan tâm về việc nó giá bao
nhiêu, mà tôi chỉ quan tâm về chất lượng. Tôi thích chất lượng trong con người,
không phải số lượng. Tôi thích chất lượng trong mọi sự, chứ không phải số lượng.
Chúng tôi đã có thể mua 30 chiếc xe Ấn Độ, thay vì chiếc này, nhưng có lẽ đó chỉ
là số lượng – và dẫu có mua 30 chiếc, thì hẳn cũng đã không ích lợi gì.
Nhưng tại sao họ cứ thắc mắc, tại sao họ không hiểu được
chuyện đó? Bởi vì họ làm ra vẻ mình là người “tôn giáo”, nhưng dưới sâu, toàn bộ
sự ám ảnh của họ là có tính "duy vật". Họ mang giữ một thói đạo đức
giả, và để chu toàn sự giả hình của họ, toàn bộ thế giới tôn giáo Ấn Độ phải thỏa
hiệp. Nếu ai đó muốn trở thành một vị thánh, y phải sống trong sự nghèo nàn
hoàn toàn. Nó gần như là một bệnh thống dâm; y phải tự tra tấn mình. Càng tra tấn
mình bao nhiêu, người ta càng nghĩ rằng y “tôn giáo” bấy nhiêu: "Trông
kìa, ông ta đang sống một cách tôn giáo làm sao!"
Sống một cách tôn giáo có nghĩa là sống một cách vui sướng,
sống một cách tôn giáo có nghĩa là sống một cách thiền. Sống một cách tôn giáo
có nghĩa là sống trong thế giới này như thể cuộc sống là một món quà của Thượng
đế! Nhưng tâm trí họ bị ám ảnh và họ không thể hiểu. Một khi mục đích của chiếc
xe được đạt tới, thì nó sẽ biến đi.
Tôi thậm chí có thể đến trong một cái xe bò. Có lẽ nó sẽ còn
sặc sỡ hơn, và có lẽ tôi càng ưa ngồi trên đó hơn.
Họ đến đây và họ nhìn, và toàn bộ mối quan tâm của họ là,
"Tại sao lại xây một cái ashram đẹp như thế?" Họ muốn một cái gì đó
dơ bẩn, tồi tàn – một nơi nhếch nhác, và rồi thì nó là một ashram. Họ không thể
tin rằng cái ashram có thể sạch sẽ, đẹp, với cây cối và hoa, và tiện nghi. Họ
không thể tin điều đó. Và không phải là họ không muốn tiện nghi cho chính mình;
họ đang khao khát nó. Thật ra, họ ghen tỵ. Cái đầu óc Ấn Độ đã trở nên
"duy vật", duy vật một cách dung tục.
Một "tâm trí tâm linh" không chút nào phân biệt giữa
vật chất và tinh thần; nó không phân chia. Toàn bộ sự hiện hữu là một – đó là một
tâm trí tâm linh. Người "duy vật", cho dù y yêu một người đàn bà, giản
lược cô ta thành một sự vật. Vậy thì ai là một người tâm linh? Một người tâm
linh là một người mà, cho dù y sờ vào một vật, chuyển hóa nó thành một con người.
Bạn sẽ ngạc nhiên bởi định nghĩa của tôi. Một người tâm linh
là một người mà, ngay cả nếu y lái một chiếc xe, chiếc xe trở nên một con người.
Y "giao cảm" với chiếc xe, y lắng
tai để nghe tiếng rồ rồ của nó. Y dành cho nó tất cả sự yêu mến và quan tâm.
Ngay cả một sự vật cũng bắt đầu trở thành một con người, sống động; y có mối
giao cảm với sự vật ấy, nữa. Và một người duy vật là một người, cho dù y yêu một
người đàn ông hay phụ nữ, một con người, thì ngay lập tức y giản lược người đó
thành một sự vật. Người đàn bà trở thành một người vợ – người vợ là một sự vật.
Người đàn ông trở thành người chồng – người chồng là một sự vật, một "định
chế". Và mọi định chế đều xấu xa, chết cứng.
1981 – 1985. OREGON
Người Mỹ nghĩ rằng họ là những người giàu nhất trên thế giới.
Nhưng tôi đã tạo ra một trò đùa đơn giản với 93 cái Rolls-Royce, và tất cả sự tự
hào của họ biến mất. Ngay cả vị tổng thống cũng trở nên ghen tỵ, vị thống đốc
trở nên ghen tỵ, giới tăng lữ trở nên ghen tỵ. Một lần, một giáo sĩ tại Wasco
County, mọi chủ nhật có lẽ ông ta đã quên Jesus Christ hoàn toàn, nhưng ông ta
không thể quên 93 cái Rolls – Royce. Ông ta thường tìm cách nào đó để kết án
chúng. Và bạn sẽ ngạc nhiên rằng, khi tôi được bảo lãnh ra khỏi nhà tù, ông viết
một lá thư cho tôi. Ông hỏi, "Bây giờ ông sẽ trở lại vùng đất của riêng
mình – ông sẽ hiến tặng ít nhất một cái Rolls – Royce cho nhà thờ của tôi chứ?
Nó sẽ là một hành vi từ thiện lớn." Bây giờ bạn có thể thấy cái tâm trí…
Tôi đã dạy thiền cho hằng nghìn người; nước Mỹ không quan tâm đến chuyện đó. Hằng
nghìn người đang đến với công xã; nước Mỹ không quan tâm đến chuyện đó. Mỗi
festival, có 20 nghìn người đang đến từ khắp thế giới; nước Mỹ không quan tâm đến
chuyện đó. Toàn bộ giới truyền thông đại chúng đang liên tục nói về 93 cái
Rolls – Royce.
Trước đây, tôi vẫn thường nghĩ, có lẽ trong một nước nghèo,
điều này ắt phải diễn ra… nhưng tôi đã
tiêu hủy niềm tự hào của nước Mỹ! Tôi không cần 93 cái Rolls – Royce. Nó chỉ là
một trò đùa giỡn chơi, một "cú chơi khăm".
Người ta buồn, ghen tỵ, và nghĩ rằng, những cái Rolls-Royce
không thích hợp với tính tâm linh. Tôi không thấy có sự mâu thuẫn nào. Ngồi
trong một cái Rolls-Royce tôi cũng từng "thiền" như… Thật ra, ngồi
trong một cái xe bò thì thật khó mà thiền được; một cái Rolls-Royce là cái tốt
nhất cho sự phát triển tâm linh.
Xem tiếp Chương 15 – Quay về Mục lục